Przejdź do głównej treści
Gospodarz  w stroju rozbarskim, Piekary Śląskie, 1958 r., fot. Stefan Deptuszewski. Ze zbiorów Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu.

Gospodarz w stroju rozbarskim, Piekary Śląskie, 1958 r., fot. Stefan Deptuszewski. Ze zbiorów Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu.

Drużba w stroju rozbarskim, Górny Śląsk, l. 20. XX w. Ze zbiorów Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu.

Drużba w stroju rozbarskim, Górny Śląsk, l. 20. XX w. Ze zbiorów Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu.

Gospodarze w odświętnych strojach rozbarskich, Kamień (obecnie dzielnica Piekar Śląskich), 1901 r., fot. Józef Gallus. Ze zbiorów Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu.

Gospodarze w odświętnych strojach rozbarskich, Kamień (obecnie dzielnica Piekar Śląskich), 1901 r., fot. Józef Gallus. Ze zbiorów Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu.

Ślązak w kapeluszu – <em>kani</em>, Piekary Wielkie, Ziemia 1928 r. s.249. Fot. Henryk Poddębski.

Mężczyźni na Górnym Śląsku nosili kapelusze zwane <em>kaniami</em>. Były one czarne, filcowe, z okrągłą główką i dość szerokim rondem.

Ślązak w kapeluszu – kani, Piekary Wielkie, Ziemia 1928 r. s.249. Fot. Henryk Poddębski.

Mężczyźni na Górnym Śląsku nosili kapelusze zwane kaniami. Były one czarne, filcowe, z okrągłą główką i dość szerokim rondem.

Filcowy kapelusz męski, bytomskie, okres międzywojenny, ze zbiorów Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, fot. Władysław Pohorecki.

W późniejszym okresie kapelusze miały mniejsze i mniej sztywne ronda.

Filcowy kapelusz męski, bytomskie, okres międzywojenny, ze zbiorów Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, fot. Władysław Pohorecki.

W późniejszym okresie kapelusze miały mniejsze i mniej sztywne ronda.

Mężczyzna w odświętnym stroju rozbarskim, Kochłowice (obecnie dzielnica Rudy Śląskiej), 1935 r. Ze zbiorów Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu.

Mężczyzna w odświętnym stroju rozbarskim, Kochłowice (obecnie dzielnica Rudy Śląskiej), 1935 r. Ze zbiorów Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu.

Koszula męska, bytomskie, okres międzywojenny, ze zbiorów Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, fot. Władysław Pohorecki

Koszule były długie, szyte z białego lnianego lub bawełnianego płótna. Początkowo miały krój podłużnego poncho z prostymi rękawami, wszytymi w mankiet.

Koszula męska, bytomskie, okres międzywojenny, ze zbiorów Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, fot. Władysław Pohorecki

Koszule były długie, szyte z białego lnianego lub bawełnianego płótna. Początkowo miały krój podłużnego poncho z prostymi rękawami, wszytymi w mankiet.

Sposób zdobienia mereżką, kołnierzyk koszuli męskiej, bytomskie, okres międzywojenny, ze zbiorów Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, fot. Władysław Pohorecki

Koszule świąteczne miały wykładany kołnierzyk, ozdobiony charakterystyczną mereżkową obszywką. Późniejsze koszule szyto z ramionami wzmocnionymi naszewkami lub z karczkiem. Na szyi wiązano jedwabną chustkę – <em>jedbowkę</em> z węzłem pod brodą.

Sposób zdobienia mereżką, kołnierzyk koszuli męskiej, bytomskie, okres międzywojenny, ze zbiorów Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, fot. Władysław Pohorecki

Koszule świąteczne miały wykładany kołnierzyk, ozdobiony charakterystyczną mereżkową obszywką. Późniejsze koszule szyto z ramionami wzmocnionymi naszewkami lub z karczkiem. Na szyi wiązano jedwabną chustkę – jedbowkę z węzłem pod brodą.

Koszula uszyta według tradycyjnego kroju, mereżka, haft dziurkowany, Orzech, lata 20. XX w. Ze zbiorów Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu.

Koszula uszyta według tradycyjnego kroju, mereżka, haft dziurkowany, Orzech, lata 20. XX w. Ze zbiorów Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu.

Koszula do stroju rozbarskiego, mereżka, Piekary Śląskie, około 1935 r. Ze zbiorów Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu.

Koszula do stroju rozbarskiego, mereżka, Piekary Śląskie, około 1935 r. Ze zbiorów Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu.

<em>Bruclik</em> – kamizelka męska, bytomskie, okres międzywojenny, ze zbiorów Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, fot. Władysław Pohorecki.

Latem na koszulę zakładano kamizelkę, rodzaj bezrękawnika, szytego z granatowej lub czarnej tkaniny. Była ona długa do bioder i nieznacznie dopasowana w pasie. Krój przodów był prosty, plecy miały pośrodku szew i trzy fałdy poniżej pasa. Kamizelka była szyta na białej, sukiennej podszewce, a krawędzie miała obszyte czerwonym suknem, widocznym jako wypustka. Zapinana była na ozdobne mosiężne guziki, przy których miała ozdobne poziome naszycia wykonane z niebieskich sznureczków. Z przodu <em>bruclek</em> miał kieszenie z klapkami ozdobionymi czerwonymi obszyciami, naszyciami z niebieskiego sznureczka, oraz doszytymi trzema mosiężnymi guziczkami.

Bruclik – kamizelka męska, bytomskie, okres międzywojenny, ze zbiorów Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, fot. Władysław Pohorecki.

Latem na koszulę zakładano kamizelkę, rodzaj bezrękawnika, szytego z granatowej lub czarnej tkaniny. Była ona długa do bioder i nieznacznie dopasowana w pasie. Krój przodów był prosty, plecy miały pośrodku szew i trzy fałdy poniżej pasa. Kamizelka była szyta na białej, sukiennej podszewce, a krawędzie miała obszyte czerwonym suknem, widocznym jako wypustka. Zapinana była na ozdobne mosiężne guziki, przy których miała ozdobne poziome naszycia wykonane z niebieskich sznureczków. Z przodu bruclek miał kieszenie z klapkami ozdobionymi czerwonymi obszyciami, naszyciami z niebieskiego sznureczka, oraz doszytymi trzema mosiężnymi guziczkami.

<em>Bruclik</em>, guziki metalowe, wytłaczane, haft ręczny, Dąbrówka Wielka (Piekary Śląskie), około 1920 r. Ze zbiorów Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu.

Bruclik, guziki metalowe, wytłaczane, haft ręczny, Dąbrówka Wielka (Piekary Śląskie), około 1920 r. Ze zbiorów Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu.

Znak przy <em>brucliku</em>, haft ręczny, Górny Śląsk, lata 20. XX w. Ze zbiorów Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu.

Znak przy brucliku, haft ręczny, Górny Śląsk, lata 20. XX w. Ze zbiorów Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu.

<em>Bruclik</em>, guziki mosiężne, haft ręczny, Orzech, powiat tarnogórski, około 1920 r. Ze zbiorów Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu.

Bruclik, guziki mosiężne, haft ręczny, Orzech, powiat tarnogórski, około 1920 r. Ze zbiorów Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu.

Znak przy <em>brucliku</em>, haft ręczny, Górny Śląsk, lata 20. XX w. Ze zbiorów Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu.

Znak przy brucliku, haft ręczny, Górny Śląsk, lata 20. XX w. Ze zbiorów Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu.

Mężczyzna w stroju rozbarskim, Rozbark (obecnie dzielnica Bytomia), 1908 r., fot. Józef Gallus. Ze zbiorów Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu.

Mężczyzna w stroju rozbarskim, Rozbark (obecnie dzielnica Bytomia), 1908 r., fot. Józef Gallus. Ze zbiorów Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu.

<em>Kamzola</em> – kaftan męski, bytomskie, okres międzywojenny, ze zbiorów Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, fot. Władysław Pohorecki.

Kaftan, czyli tzw. <em>kamzela</em>, był noszony na kamizelkę – <em>bruclek</em>. Miał taki sam krój jak kamizelka, szyty był z takiego samego granatowego lub czarnego sukna i podszywany również białą, sukienną podszewką, ale miał długie proste rękawy. Ozdobiony był tak samo jak kamizelka, sukiennymi obszyciami na krawędziach. Z zewnątrz obszycia te były widoczne jako wypustka.

Kamzola – kaftan męski, bytomskie, okres międzywojenny, ze zbiorów Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, fot. Władysław Pohorecki.

Kaftan, czyli tzw. kamzela, był noszony na kamizelkę – bruclek. Miał taki sam krój jak kamizelka, szyty był z takiego samego granatowego lub czarnego sukna i podszywany również białą, sukienną podszewką, ale miał długie proste rękawy. Ozdobiony był tak samo jak kamizelka, sukiennymi obszyciami na krawędziach. Z zewnątrz obszycia te były widoczne jako wypustka.

<em>Kamzola</em> do stroju rozbarskiego, haft ręczny, Dąbrówka Wielka (Piekary Śląskie), początek XX w. Ze zbiorów Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu.

Kamzola do stroju rozbarskiego, haft ręczny, Dąbrówka Wielka (Piekary Śląskie), początek XX w. Ze zbiorów Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu.

Zapięcie i sposób zdobienia <em>kamzeli</em>, bytomskie, okres międzywojenny, ze zbiorów Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, fot. Władysław Pohorecki.

Kaftan był zapinany na rząd mosiężnych guzików i ozdobiony poziomymi naszyciami, wykonanymi niebieskim sznureczkiem.

Zapięcie i sposób zdobienia kamzeli, bytomskie, okres międzywojenny, ze zbiorów Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, fot. Władysław Pohorecki.

Kaftan był zapinany na rząd mosiężnych guzików i ozdobiony poziomymi naszyciami, wykonanymi niebieskim sznureczkiem.

Obszycie kieszeni <em>kamzeli,</em> bytomskie, okres międzywojenny, ze zbiorów Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, fot. Władysław Pohorecki.

Po bokach kaftan miał dwie kieszenie z klapkami, ozdobionymi tak jak w kamizelce – <em>brucleku</em>.

Obszycie kieszeni kamzeli, bytomskie, okres międzywojenny, ze zbiorów Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, fot. Władysław Pohorecki.

Po bokach kaftan miał dwie kieszenie z klapkami, ozdobionymi tak jak w kamizelce – brucleku.

Mężczyźni w strojach rozbarskich, Piekary Śląskie, l. 30. XX w. Ze zbiorów Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu.

Mężczyźni w strojach rozbarskich, Piekary Śląskie, l. 30. XX w. Ze zbiorów Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu.

<em>Jedwobka</em>, początek XX w., Górny Śląsk. Ze zbiorów Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu.

Jedwobka, początek XX w., Górny Śląsk. Ze zbiorów Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu.

Mężczyzna w stroju rozbarskim, Górny Śląsk, 1944 r. Ze zbiorów Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu.

Mężczyzna w stroju rozbarskim, Górny Śląsk, 1944 r. Ze zbiorów Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu.

Majtki męskie, Bytom, początek XX w. Ze zbiorów Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu.

Majtki męskie, Bytom, początek XX w. Ze zbiorów Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu.

<em>Jelenioki</em> – irchowe spodnie męskie, bytomskie, okres międzywojenny, ze zbiorów Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, fot. Władysław Pohorecki.
Najbardziej charakterystyczne dla tego regionu spodnie szyto z żółtej irchy, a nazywano <em>jeleniokami</em>. Miały krój ściśle przylegający do ciała, z tyłu ściągano je w pasie. Mogli sobie pozwolić na nie jedynie bogaci kawalerowie, którzy aby spodnie były bardziej obcisłe, przed założeniem moczyli je w wodzie i zakładali mokre. Stawały się wtedy elastyczne, łatwiej dawały się naciągnąć a schły na ciele. Miały wąskie nogawki, które wpuszczano w buty z cholewkami tzw. <em>kropy</em>.

Jelenioki – irchowe spodnie męskie, bytomskie, okres międzywojenny, ze zbiorów Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, fot. Władysław Pohorecki.
Najbardziej charakterystyczne dla tego regionu spodnie szyto z żółtej irchy, a nazywano jeleniokami. Miały krój ściśle przylegający do ciała, z tyłu ściągano je w pasie. Mogli sobie pozwolić na nie jedynie bogaci kawalerowie, którzy aby spodnie były bardziej obcisłe, przed założeniem moczyli je w wodzie i zakładali mokre. Stawały się wtedy elastyczne, łatwiej dawały się naciągnąć a schły na ciele. Miały wąskie nogawki, które wpuszczano w buty z cholewkami tzw. kropy.

Mężczyzna w stroju rozbarskim w jeleniokach, Katowice, 1941 r. Ze zbiorów Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu.

Mężczyzna w stroju rozbarskim w jeleniokach, Katowice, 1941 r. Ze zbiorów Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu.

<em>Skórzoki</em>, <em>jelenioki</em> do stroju rozbarskiego, Brzeziny Śląskie (Piekary Śląskie), początek XX w. Ze zbiorów Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu.

Skórzoki, jelenioki do stroju rozbarskiego, Brzeziny Śląskie (Piekary Śląskie), początek XX w. Ze zbiorów Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu.

Pocztówka, mężczyzna w odświętnym stroju rozbarskim, Rozbark (obecnie dzielnica Bytomia), lata 30. XX w. Ze zbiorów Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu.

Pocztówka, mężczyzna w odświętnym stroju rozbarskim, Rozbark (obecnie dzielnica Bytomia), lata 30. XX w. Ze zbiorów Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu.

<emBizoki</em>do stroju rozbarskiego, Dąbrówka Wielka (Piekary Śląskie), początek XX w. Ze zbiorów Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu.

do stroju rozbarskiego, Dąbrówka Wielka (Piekary Śląskie), początek XX w. Ze zbiorów Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu.

Mężczyzna w stroju rozbarskim w <em>bizokach</em>, Katowice, 1941 r. Ze zbiorów Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu.

Mężczyzna w stroju rozbarskim w bizokach, Katowice, 1941 r. Ze zbiorów Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu.

<em>Tchórzówka</em>, aksamit, futro tchórza, Rozbark (Bytom), druga połowa XIX w. Ze zbiorów Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu.

Tchórzówka, aksamit, futro tchórza, Rozbark (Bytom), druga połowa XIX w. Ze zbiorów Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu.

Włościanin w stroju zimowym, rozbarskim, Kozłowa Góra (obecnie dzielnica Piekar Śląskich), lata 30. XX w. Ze zbiorów Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu.

Włościanin w stroju zimowym, rozbarskim, Kozłowa Góra (obecnie dzielnica Piekar Śląskich), lata 30. XX w. Ze zbiorów Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu.

<em>Baranica</em>, Górny Śląsk, lata 50. XX w. Ze zbiorów Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu.

Baranica, Górny Śląsk, lata 50. XX w. Ze zbiorów Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu.

<em>Płoszcz</em> do stroju rozbarskiego dla starszego mężczyzny, haft ręczny, Rozbark (Bytom), druga połowa XIX w. Ze zbiorów Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu.

Płoszcz do stroju rozbarskiego dla starszego mężczyzny, haft ręczny, Rozbark (Bytom), druga połowa XIX w. Ze zbiorów Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu.

Zdobienia <em>płoszcza</em> <em>chwośckami</em> z szamerunkiem, nici jedwabno-wełniane, Piekary Śląskie,1887 rok. Ze zbiorów Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu.

Zdobienia płoszcza chwośckami z szamerunkiem, nici jedwabno-wełniane, Piekary Śląskie,1887 rok. Ze zbiorów Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu.

Mężczyźni w zimowych strojach rozbarskich, początek XX w., Bytom. Ze zbiorów Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu.

Mężczyźni w zimowych strojach rozbarskich, początek XX w., Bytom. Ze zbiorów Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu.

Włościanie rozbarscy w strojach zimowych, Rozbark (obecnie dzielnica Bytomia), 1930 r. Ze zbiorów Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu.

Włościanie rozbarscy w strojach zimowych, Rozbark (obecnie dzielnica Bytomia), 1930 r. Ze zbiorów Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu.

Włościanin w odświętnym stroju rozbarskim, Rozbark (obecnie dzielnica Bytomia), 1944 r. Ze zbiorów Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu.

Włościanin w odświętnym stroju rozbarskim, Rozbark (obecnie dzielnica Bytomia), 1944 r. Ze zbiorów Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu.

<em>Kropy z organkami</em> do stroju rozbarskiego, Szarlej (Piekary Śląskie), około 1920 r. Ze zbiorów Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu.

Kropy z organkami do stroju rozbarskiego, Szarlej (Piekary Śląskie), około 1920 r. Ze zbiorów Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu.

Buty typu oficerki do stroju rozbarskiego, Górny Śląsk, lata 30. XX w. Ze zbiorów Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu.

Buty typu oficerki do stroju rozbarskiego, Górny Śląsk, lata 30. XX w. Ze zbiorów Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu.

Ten serwis korzysta z cookies Polityka prywatności