Buty męskie, Sieradzkie, okres międzywojenny . Ze zbiorów Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, fot. Wł. Pohorecki
Najstarsze były buty z cholewami krojone z jednego kawałka skóry, ze szwem w części tylnej. W drugiej połowie XIX w. w modę weszły buty z harmonijką w okolicach kostki oraz tzw. oficerki. Stopy przed włożeniem do butów owijano w płócienne, a zimą wełniane onuce.
Mężczyźni w czapkach luśniowych i sukmanach. Monice, Bogusławowi, pow. Sieradz, Ziemia 1912, nr 50, fot. ze zbiorów St. Graevego
Czapki luśniowane noszone były powszechnie na przełomie XIX i XX w. Miały kształt stożka. Składały się z dwóch części: spodniej, uszytej z granatowego lub czarnego sukna i wierzchniej w postaci otoka wykonanego z białego lub siwego baranka, który mógł być również wełniany. Otok do części zasadniczej przywiązywano niebieską, czerwoną lub różową wstążką.
Maciejówka, Sieradzkie, okres międzywojenny. Ze zbiorów Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, fot. Wł. Pohorecki
Krój maciejówek składał się z okrągłego wierzchu wystającego ponad otok, daszka i lampasa z masy. Moda na nie rozpowszechniła się w okresie międzywojennym.
Gospodarz w granatowej rogatywce. Mnichów pow. Sieradz, Kalisz 1909, fot. W. Boretti
Rogatywka (rogatka, rogata), w Sieradzkiem określana również jako rogówka lub w cztery strony świata, noszona była w połowie XIX w. Składała się z części wierzchniej, szytej z czarnego lub siwego sukna, o kroju złożonym z czterech trójkątnych klinów oraz otoka, wykonanego z czarnego lub siwego baranka.
Gospodarz z sieradzkiego, 1955 r. Archiwum Etnograficzne Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, fot. K. Wecel
Mężczyźni w porze letniej nosili słomiane kapelusze szyte z tzw. plotek zębatych, to znaczy z czterech rozpłaszczonych słomek, z których szyto dno, otok oraz rondo.
Spodnie męskie, Sieradzkie, okres międzywojenny . Ze zbiorów Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, fot. Wł. Pohorecki
Spodnie w Sieradzkiem szyto głównie z lnianych lub wełnianych samodziałów – jednokolorowych lub w wielobarwne paski. W końcu XIX w. pojawiły się spodnie z tłem czerwonym w zielone, granatowe lub inne zestawy paseczków. Krój najstarszych spodni zwanych portkami z fartuszkiem, składał się z jednego płata tkaniny, złożonego symetrycznie końcami do środka, zszytego wzdłuż nogawic z wszytym klinem. W pasie wszyte były w oszewkę – pasek. Oszewka przeszyta była w tylnej części , z przodu pozostawiona była luźna klapka zwana fartuszkiem zapinana na drewniany kołeczek.
Pas trzos, Sieradzkie, okres międzywojenny . Ze zbiorów Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, fot. Wł. Pohorecki
Uzupełnieniem sieradzkiego stroju męskiego były wełniane lub skórzane pasy. Włóczkowe bywały jednobarwne lub w kolorowe paseczki. Skórzane były również dwojakiego rodzaju: zwykłe bez ozdób lub tzw. trzosy z miękkiej skóry, z tyłu szersze z przodu węższe, z kieszonką od środka. Ozdabiane były dekoracyjną sprzączką i nabijanymi ćwiekami.
Pas trzos, Sieradzkie, okres międzywojenny . Ze zbiorów Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, fot. Wł. Pohorecki
Sukmana z wyłogami , Sieradzkie, XIX w. Archiwum Etnograficzne Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, fot. K. Wecel
Do wierzchniej odzieży noszonej przez cały rok należały sukmany. W Sieradzkiem noszono ich kilka rodzajów. Szyto je z siwego (białego) lub granatowego sukna. Były to sukmany z wyłogami. Sukmana taka miała przy szyi stojący kołnierzyk i wyłożoną na lewej stronie klapkę. Wzdłuż dolnych brzegów, na fragmencie przodu, mankietach, kołnierzyku, klapkach kieszeni i półkolistych cięciach z tyłu ozdobiona była naszytymi czerwonymi sznureczkami. Pomiędzy nimi, na kołnierzyku i przodzie sukmany, naszywano ułożony zygzakowato sznureczek.
Spencer, Sieradzkie, okres międzywojenny Archiwum Etnograficzne Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, rys. M. Czurkowa
Spencer to rodzaj krótkiego kaftana o prostym kroju, z długimi wąskimi rękawami. Szyto go najczęściej z samodziału jednobarwnego w kolorze modrym, granatowym, zielonym, lub z samodziału pasiastego o tle przeważnie czerwonym, na którym wąskie paski w kolorze czarnym, fiołkowym, modrym i jasnozielonym ułożone były poziomo.
Młodzi we współczesnych strojach sieradzkich, Sieradzkie, 1999 r. Archiwum Etnograficzne Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, fot. Wł. Pohorecki
Spencery szyte były z samodziałowego płótna na podszewce lub ocieplane barchanem lub flanelą. Najstarsze nie posiadały kołnierzy, później zaczęto doszywać stojące lub wykładane, a rogi wraz z klapkami przyszywano do ramion. Były one dwu lub trzyrzędowe i najczęściej posiadały jedną kieszeń z prawego boku.
Buty męskie, Sieradzkie, okres międzywojenny . Ze zbiorów Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, fot. Wł. Pohorecki
Najstarsze były buty z cholewami krojone z jednego kawałka skóry, ze szwem w części tylnej. W drugiej połowie XIX w. w modę weszły buty z harmonijką w okolicach kostki oraz tzw. oficerki. Stopy przed włożeniem do butów owijano w płócienne, a zimą wełniane onuce.
Mężczyźni w czapkach luśniowych i sukmanach. Monice, Bogusławowi, pow. Sieradz, Ziemia 1912, nr 50, fot. ze zbiorów St. Graevego
Czapki luśniowane noszone były powszechnie na przełomie XIX i XX w. Miały kształt stożka. Składały się z dwóch części: spodniej, uszytej z granatowego lub czarnego sukna i wierzchniej w postaci otoka wykonanego z białego lub siwego baranka, który mógł być również wełniany. Otok do części zasadniczej przywiązywano niebieską, czerwoną lub różową wstążką.
Maciejówka, Sieradzkie, okres międzywojenny. Ze zbiorów Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, fot. Wł. Pohorecki
Krój maciejówek składał się z okrągłego wierzchu wystającego ponad otok, daszka i lampasa z masy. Moda na nie rozpowszechniła się w okresie międzywojennym.
Gospodarz w granatowej rogatywce. Mnichów pow. Sieradz, Kalisz 1909, fot. W. Boretti
Rogatywka (rogatka, rogata), w Sieradzkiem określana również jako rogówka lub w cztery strony świata, noszona była w połowie XIX w. Składała się z części wierzchniej, szytej z czarnego lub siwego sukna, o kroju złożonym z czterech trójkątnych klinów oraz otoka, wykonanego z czarnego lub siwego baranka.
Gospodarz z sieradzkiego, 1955 r. Archiwum Etnograficzne Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, fot. K. Wecel
Mężczyźni w porze letniej nosili słomiane kapelusze szyte z tzw. plotek zębatych, to znaczy z czterech rozpłaszczonych słomek, z których szyto dno, otok oraz rondo.
Spodnie męskie, Sieradzkie, okres międzywojenny . Ze zbiorów Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, fot. Wł. Pohorecki
Spodnie w Sieradzkiem szyto głównie z lnianych lub wełnianych samodziałów – jednokolorowych lub w wielobarwne paski. W końcu XIX w. pojawiły się spodnie z tłem czerwonym w zielone, granatowe lub inne zestawy paseczków. Krój najstarszych spodni zwanych portkami z fartuszkiem, składał się z jednego płata tkaniny, złożonego symetrycznie końcami do środka, zszytego wzdłuż nogawic z wszytym klinem. W pasie wszyte były w oszewkę – pasek. Oszewka przeszyta była w tylnej części , z przodu pozostawiona była luźna klapka zwana fartuszkiem zapinana na drewniany kołeczek.
Pas trzos, Sieradzkie, okres międzywojenny . Ze zbiorów Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, fot. Wł. Pohorecki
Uzupełnieniem sieradzkiego stroju męskiego były wełniane lub skórzane pasy. Włóczkowe bywały jednobarwne lub w kolorowe paseczki. Skórzane były również dwojakiego rodzaju: zwykłe bez ozdób lub tzw. trzosy z miękkiej skóry, z tyłu szersze z przodu węższe, z kieszonką od środka. Ozdabiane były dekoracyjną sprzączką i nabijanymi ćwiekami.
Pas trzos, Sieradzkie, okres międzywojenny . Ze zbiorów Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, fot. Wł. Pohorecki
Sukmana z wyłogami , Sieradzkie, XIX w. Archiwum Etnograficzne Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, fot. K. Wecel
Do wierzchniej odzieży noszonej przez cały rok należały sukmany. W Sieradzkiem noszono ich kilka rodzajów. Szyto je z siwego (białego) lub granatowego sukna. Były to sukmany z wyłogami. Sukmana taka miała przy szyi stojący kołnierzyk i wyłożoną na lewej stronie klapkę. Wzdłuż dolnych brzegów, na fragmencie przodu, mankietach, kołnierzyku, klapkach kieszeni i półkolistych cięciach z tyłu ozdobiona była naszytymi czerwonymi sznureczkami. Pomiędzy nimi, na kołnierzyku i przodzie sukmany, naszywano ułożony zygzakowato sznureczek.
Spencer, Sieradzkie, okres międzywojenny Archiwum Etnograficzne Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, rys. M. Czurkowa
Spencer to rodzaj krótkiego kaftana o prostym kroju, z długimi wąskimi rękawami. Szyto go najczęściej z samodziału jednobarwnego w kolorze modrym, granatowym, zielonym, lub z samodziału pasiastego o tle przeważnie czerwonym, na którym wąskie paski w kolorze czarnym, fiołkowym, modrym i jasnozielonym ułożone były poziomo.
Młodzi we współczesnych strojach sieradzkich, Sieradzkie, 1999 r. Archiwum Etnograficzne Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, fot. Wł. Pohorecki
Spencery szyte były z samodziałowego płótna na podszewce lub ocieplane barchanem lub flanelą. Najstarsze nie posiadały kołnierzy, później zaczęto doszywać stojące lub wykładane, a rogi wraz z klapkami przyszywano do ramion. Były one dwu lub trzyrzędowe i najczęściej posiadały jedną kieszeń z prawego boku.
Buty męskie, Sieradzkie, okres międzywojenny . Ze zbiorów Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, fot. Wł. Pohorecki
Najstarsze były buty z cholewami krojone z jednego kawałka skóry, ze szwem w części tylnej. W drugiej połowie XIX w. w modę weszły buty z harmonijką w okolicach kostki oraz tzw. oficerki. Stopy przed włożeniem do butów owijano w płócienne, a zimą wełniane onuce.