Strój kobiecy, Podlasie Nadbużańskie, okres międzywojenny, ze zbiorów Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi. Dobór zabytków i aranżacja na modelu A. Woźniak, fot. Wł. Pohorecki
Strój kobiecy – tył, Podlasie Nadbużańskie, okres międzywojenny, ze zbiorów Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi. Dobór zabytków i aranżacja na modelu A. Woźniak, fot. Wł. Pohorecki
Czepiec (kaptur), Podlasie Nadbużańskie, okres międzywojenny, ze zbiorów Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, fot. Wł. Pohorecki
Nakryciem głowy kobiet nadbużańskich był czepek zwany kapturem.
Czepiec (kaptur) – tył, Podlasie Nadbużańskie, okres międzywojenny, ze zbiorów Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, fot. Wł. Pohorecki
Czepiec (kaptur), Podlasie Nadbużańskie, okres międzywojenny, ze zbiorów Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, fot. Wł. Pohorecki
Kaptur miał krój od czoła z wyciętym zębem, z tyłu głowy był ściągnięty wstążką, tworząc wypukły kształt głowy.
Czepiec (kaptur), Podlasie Nadbużańskie, okres międzywojenny, ze zbiorów Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, fot. Wł. Pohorecki
Kaptury szyto z wzorzystych jedwabiów lub tybetów. Wzdłuż brzegu zdobiono je centymetrowym szlakiem z naszytej jednobarwnej tkaniny jedwabnej.
W czepcu (kapturze), Podlasie Nadbużańskie, okres międzywojenny, ze zbiorów Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi. Dobór zabytków i aranżacja na modelu A. Woźniak, fot. Wł. Pohorecki
Koszula kobieca z haftem tkackim pereborami, Podlasie Nadbużańskie, okres międzywojenny, ze zbiorów Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, fot. Wł. Pohorecki
Koszule, noszone przez kobiety w tej części Podlasia, niczym nie różniły się od noszonych w całym regionie. Były szyte z samodziału lnianego, miały krój przyramkowy, z wywiniętym kołnierzykiem który wiązano życzką.
Perebory – haft tacki na rękawie koszuli kobiecej, Podlasie Nadbużańskie, okres międzywojenny, ze zbiorów Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, fot. Wł. Pohorecki
Długie rękawy koszul, wszywane były w mankiety, a w wersji świątecznej wykończone falbanką. Pod pachami koszule miały wszyte wstawki w kształcie kwadratów, zwane wtokami lub ćwiklami.
Perebory – haft tacki na przyramku koszuli kobiecej, Podlasie Nadbużańskie, okres międzywojenny, ze zbiorów Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, fot. Wł. Pohorecki
Przyramki, czyli element łączący przód z tyłem koszuli, ozdabiano (tak jak w odmianie włodawskiej stroju podlaskeigo) haftem tkackim, tzw. pereborami.
Perebory – haft tacki na rękawie koszuli kobiecej, Podlasie Nadbużańskie, okres międzywojenny, ze zbiorów Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, fot. Wł. Pohorecki
Perebory, czyli haft tkacki, nazywa się także haftem wybieranym. Takim haftem ozdabiane były także rękawy u dołu i mankiety oraz kołnierzyk.
Perebory – haft tacki na przyramku koszuli kobiecej, Podlasie Nadbużańskie, okres międzywojenny, ze zbiorów Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, fot. Wł. Pohorecki
Spódnica (pichula), Podlasie Nadbużańskie, okres międzywojenny, ze zbiorów Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, fot. Wł. Pohorecki
Spódnice nadbużańskie szyte były z samodziałów w barwne pionowe pasy. Nazywano je randakami. Te, które były tkane na osnowie lnianej nazywano pichulami lub pychulami.
Spódnica (pichula), Podlasie Nadbużańskie, okres międzywojenny, ze zbiorów Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, fot. Wł. Pohorecki
Spódnica (pichula), Podlasie Nadbużańskie, okres międzywojenny, ze zbiorów Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, fot. Wł. Pohorecki
Doły spódnic wykańczano szczoteczką i taśmą w kolorze ciemnogranatowym lub czerwonym. Świąteczne spódnice zdobiono wzdłuż dolnej krawędzi naszyciami z tybetu (najczęściej zielonego), wstążek, koronki i chustek drukowanych w kwiaty.
Zdobienia spódnicy (pichuli), Podlasie Nadbużańskie, okres międzywojenny, ze zbiorów Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, fot. Wł. Pohorecki
Spódnica – krój i rozmieszczenie zdobień, okres międzywojenny, Podlasie Nadbużańskie. Archiwum Etnograficzne Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, rys. H. Czurko
Zapaska, Podlasie Nadbużańskie, okres międzywojenny, ze zbiorów Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, fot. Wł. Pohorecki
W stroju nadbużańskim występowały dwa rodzaje samodziałowych zapasek. Najstarsze miały pionowe paski, jednak na początku XX w. zaczęto tkać zapaski w paski poziome.
Zapaska, Podlasie Nadbużańskie, okres międzywojenny, ze zbiorów Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, fot. Wł. Pohorecki
Brzegi zapasek obszywano czerwoną koronką i żółtą krepinką. Zapaski w poziome paski tkano z kupnej cienkiej wełenki.
Sposób zdobienia dołu zapaski, Podlasie Nadbużańskie, okres międzywojenny, ze zbiorów Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, fot. Wł. Pohorecki
Gorset kobiecy, Podlasie Nadbużańskie, okres międzywojenny, ze zbiorów Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, fot. Wł. Pohorecki
Gorsety nadbużańskie „dawnego typu”, noszone powszechnie około 1900 r. miały, jak podaje Janusz Świeży, miały złożony z dwóch części: zszytych przez środek przodów, zachodzących po bokach na plecy. Ich taszki, czyli opadające na biodra półokrągłe klapki były krojone z tego samego kawałka materiału co przody i plecy.
Przód gorsetu, tzw. serce, Podlasie Nadbużańskie, okres międzywojenny, ze zbiorów Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, fot. Wł. Pohorecki
Gorsety starego typu miały z przodu tzw. serce, czyli fragment w kształcie trapezu, często zdobiony. Poza tym gorset zdobiły naszyte guziki oraz obszycia z żółtej i czerwonej krepinki.
Taszki – półokrągłe klapki, rozmieszczone wzdłuż talii, Podlasie Nadbużańskie, okres międzywojenny, ze zbiorów Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, fot. Wł. Pohorecki
Gorset kobiecy, Podlasie Nadbużańskie, okres międzywojenny, ze zbiorów Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, fot. Wł. Pohorecki
Gorsety z okresu międzywojennego i z lat 50. XX w. miały plecy krojone często z jednego kawałka tkaniny, przody również zachodzące na plecy oraz doszywane taszki.
Gorset kobiecy – tył, Podlasie Nadbużańskie, okres międzywojenny, ze zbiorów Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, fot. Wł. Pohorecki
Gorset kobiecy, Podlasie Nadbużańskie, okres międzywojenny, ze zbiorów Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, fot. Wł. Pohorecki
Gorsety szyto z aksamitu lub satyny, na podszewce.
Kabat – kaftan kobiecy z brązowego, folowanego sukna, Podlasie Nadbużańskie, okres międzywojenny, ze zbiorów Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, fot. Wł. Pohorecki
Kabaty szyto z ciemnobrązowego samodziału wełnianego, sukiennego. Krój ich składał się z: tyłu z wcięciami dopasowującymi do pasa, przodów ze środkową częścią w kształcie trapezu, zwaną sercem, oraz długich rękawów.
Serce – fragment przodu kabata o kształcie trapezu ozdobiony niebieskim sznurkiem, Podlasie Nadbużańskie, okres międzywojenny, ze zbiorów Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, fot. Wł. Pohorecki
Kabaty zdobiono podobnie jak na Podlasiu w okolicach Włodawy, tj. obszywano je niebieskimi lub żółtymi ozdobnymi sznurkami. Czasem była to stebnówka wykonana świecącymi, złotymi lub żółtymi nićmi, którą obszywano krawędzie taszek i serce.
Sukmana tzw. sukman, Podlasie Nadbużańskie, okres międzywojenny, ze zbiorów Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, fot. Wł. Pohorecki
Krój sukmany kobiecej nie różnił się od kroju sukmany męskiej. Przody były proste, u dołu rozszerzane, plecy od pasa odcinane, ułożone w fałdy.
Sukmana tzw. sukman – tył, Podlasie Nadbużańskie, okres międzywojenny, ze zbiorów Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, fot. Wł. Pohorecki
Sukmana tzw. sukman – zdobienia przodu, Podlasie Nadbużańskie, okres międzywojenny, ze zbiorów Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, fot. Wł. Pohorecki
Sukmany były ozdabiane według lokalnej mody naszyciami ze sznureczka w kolorze czerwonym, niebieskim lub pomarańczowym. Z przodu mogły mieć ozdobne serce w kształcie trapezu, podobnie jak kabaty lub gorsety.
W sukmanie, strój kobiecy, Podlasie Nadbużańskie, okres międzywojenny, ze zbiorów Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi. Dobór zabytków i aranżacja na modelu A. Woźniak, fot. Wł. Pohorecki