O haftach
W stroju kobiecym haft zdobił koszule, zatyczki, nakrywki i zapaski. Na wszystkich tych elementach miał on układ pasowy, a haftem pokrywano najczęściej ich krawędzie i linie szwów. Na koszuli znajdował się w miejscach zszycia przyramków z przodami, plecami i rękawem, zdobił także kołnierzyk i mankiety. Na zapasce wyszywano go wzdłuż jej dołu i przez środek (przysłaniając i wzmacniając szew łączący dwa płaty płótna). Na nakrywce umieszczano go przy obu węższych brzegach i wzdłuż środkowego fragmentu dłuższego boku. Na zatyczce haft był najbogatszy i szerokim pasem pokrywał całą jej powierzchnię. Wyszycie tworzyły motywy ułożone w równoległych liniach prostych, ząbkowanych i falistych. Najbardziej rozbudowanym i najczęściej występującym motywem była ślimacznica (spirala), haftowana jako pojedyncza, podwójna lub potrójna. Wyszycia były najczęściej jednokolorowe, przeważnie w kolorze czerwonym, w drugiej kolejności czarnym, niekiedy (w początkach XX w.) sporadycznie także w niebieskim. Jedynie na południowych krańcach regionu zdarzały się kompozycje czerwono-czarne lub czerwono-czarno-niebieskie. Hafty te wykonywano głównie łańcuszkiem i atłaskiem prostym. W stroju męskim skromnym, najczęściej czarno-czerwonym haftem krzyżykowym zdobiono naroża kołnierzyków i mankiety koszul.
Elżbieta Piskorz-Branekova