Czapka mroziata – przód. Rysunek K.W. Kielisiński, Wieśniacy około Przyrowa (w Garnku) w Woj. Kaliskim w ubiorze świątecznym, zbiory Lwowskiej Naukowej Biblioteki im. W. Stefanyka Ukraińskiej Akademii Nauk we Lwowie.
Tego typu nakrycie głowy składało się z dwóch zasadniczych części: z właściwej czapki, szytej z granatowego sukna oraz z otoku, który był robiony z szarego baranka. Otok z jednej strony był rozcięty na całej wysokości i związany kolorową wstążką np. czerwoną.
Czapka mroziata – tył. Rysunek K.W. Kielisiński, Wieśniacy około Przyrowa (w Garnku) w Woj. Kaliskim w ubiorze świątecznym, zbiory Lwowskiej Naukowej Biblioteki im. W. Stefanyka Ukraińskiej Akademii Nauk we Lwowie.
Rogatywka z barankiem
Rogatywki składały się z wierzchu dzielącego się na cztery kwaterki i otoku pokrytego barankiem. Otok wykonany był z baranka siwego lub czarnego, natomiast wierzch z sukna granatowego, czarnego lub czerwono - popielatego (dwie kwaterki czerwone, dwie popielate). Tego rodzaju nakrycia głowy ok. 1900 r. w Radomszczańskiem były już wielką rzadkością.
Maciejówka
Krój maciejówki składał się z okrągłej główki w kolorze czarnym lub granatowym, niewiele wystającej ponad otok, daszka i paska z masy. Podobne do maciejówek były kaszkiety, których wierzch był dość szeroki i zawsze w przedniej części nieco podniesiony.
Wincenty Bugała z Kłomnic 1902 r. w czarnym kapeluszu z filcu. Ze zbiorów Muzeum Regionalnego im. Stanisława Sankowskiego w Radomsku.
Kapelusze filcowe występowały w kilku odmianach. Różniły się między sobą wysokością główki i szerokością ronda. Noszono kapelusze o szerokim rondzie i umiarkowanie wysokiej główce. Zakładano też wysokie kapelusze z małym rondem, zwane celindrami lub gorylami. Kapelusze ozdabiano najczęściej czarną wstążką, albo też sznureczkiem z wełny i pomponikami.
Gospodarz z Włynic 1961 r. w kapeluszu z filcu. Ze zbiorów Archiwum Etnograficznego Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, Fot. K. Wecel.
Kapelusz słomiany. Ze zbiorów Państwowego Muzeum Etnograficznego w Warszawie, fot. Edward Koprowski
Słomiane kapelusze noszono głównie latem. Wyplatano je ze słomy żytniej. Miały szerokie rondo i niezbyt wysoką główkę, często dla ozdoby przewiązywano je wstążką.
Koszula - przód. Ze zbiorów Muzeum Regionalnego im. Stanisława Sankowskiego w Radomsku, fot. Barbara Sitek
Koszule męskie szyto z cienkiego lub grubego płótna lnianego. Stosowano również białe płótno fabryczne np. perkal z którego robiono kołnierzyki, napierśniki, mankiety. Najstarsze koszule miały krój poncho, później szyto koszule przyramkowe z tzw. przyramkami czyli podłużnymi kawałkami materiału na ramionach oraz koszule z karczkiem. Koszul nie zdobiono haftem, jedynie pod szyją zapinane były na niebieski guziczek lub wiązane czerwoną tasiemką.
Koszula - tył. Ze zbiorów Muzeum Regionalnego im. Stanisława Sankowskiego w Radomsku, fot. Barbara Sitek
Koszula - przód. Ze zbiorów Muzeum Regionalnego im. Stanisława Sankowskiego w Radomsku, fot. Barbara Sitek
Koszula z półkarczkiem, stójką pod szyją, zapinana na guziki. Napierśnik i mankiety wykonane z płótna fabrycznego.
Koszula - tył. Ze zbiorów Muzeum Regionalnego im. Stanisława Sankowskiego w Radomsku, fot. Barbara Sitek
Sukmana. Ze zbiorów Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, fot. Barbara Sitek
Sukmany w Radomszczańskiem noszono do I wojny światowej. Szyto je z sukna folowanego, samodziału wełnianego, w kolorach czarnym i granatowym. Były odcięte w pasie, dołem szerokie, bogato sfałdowane, długie za kolano lub prawie do ziemi. Zapinano je na dwa rzędy czarnych guzików. Posiadały niewielki wykładany kołnierz z klapkami.
Sukmana – tył. Ze zbiorów Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, fot. Władysław Pohorecki
Pas – trzos. Ze zbiorów Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, fot. Władysław Pohorecki
Uzupełnieniem radomszczańskiego stroju męskiego bywały pasy dwojakiego rodzaju: wełniane tkane na warsztacie i plecione - siatkowe oraz pasy skórzane. Jedną z form pasów skórzanych były tzw. trzosy z tyłu szersze, a z przodu węższe, posiadały zdobienia.
Buty z czarnej skóry z wysokimi cholewami, karbowane, noszone powszechnie w Polsce w XIX i XX w., również w Radomszczańskiem.
Buty pasowane o cholewach zszywanych na boku. Taki model znalazł dr Jan Piotr Dekowski w 1948 r. i zamieścił w projekcie rekonstrukcji stroju radomszczańskiego. Źródło: J.P. Dekowski, Strój ludowy na obszarze Polski Środkowej, „Prace i Materiały Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi”, 1979, Seria Etnograficzna, nr 20, s. 288-289.
Buty glansowane tzw. oficerki. Ze zbiorów Muzeum Regionalnego im. Stanisława Sankowskiego w Radomsku, fot. Barbara Sitek
Od początków XX w. najbardziej powszechne stało się noszenie butów glansowanych tzw. oficerek, czyli butów z mocno usztywnioną cholewą.