
Józef Brzykcy (1870-1952) w sukmanie, przewiązany miękkim pasem w paseczki, XIX/XX w., Żędowo, fot. nieznany, archiwum rodziny Brzykcych.
Najstarsi informatorzy urodzeni pod koniec XIX w. pamiętają, że na Pałukach noszono miękkie pasy. Prawdopodobnie były one dziane, robione ręcznie. Najstarsze były wielobarwne, późniejsze tylko gładkie, w różnych odcieniach czerwieni. Robiono je często z materiału, który został po uszyciu jaki. Pas musiał mieć każdy kawaler, często więc biedniejsi kupowali je u Żyda na borg (na kredyt). Pasem przepasywano także zimową wierzchnią odzież – mogły tez wtedy pełnić rolę szala, nakładanego na szyję i jednocześnie okręcanego wokół pasa, aby otulić płaszcz przy ciele.

Józef Brzykcy (1870-1952) w białej koszuli, żupanie, przewiązany miękkim pasem w paseczki, w spodniach i wysokich butach z cholewami, XIX/XX w., Żędowo, fot. nieznany, archiwum rodziny Brzykcych.

Członkowie zespołu Regionalnego Pieśni i Tańca „Pałuki”, lata 60. XX w., fot. nieznany, prywatne archiwum K. Prillowej, Muzeum Etnograficzne im. Marii Znamierowskiej-Prüfferowej w Toruniu.

Mężczyźni ubrani w rijoki i jaki. Nazwa rijoki nawiązywała do podobieństwa kształtu główki kapelusza do świńskiego ryjka. Kapelusze, noszone były do 1939 r., z lewej strony były zdobione bukiecikami z kolorowych papierowych kwiatów. Członkowie kapeli zespołu Regionalnego Pieśni i Tańca „Pałuki”, lata 60. XX w., fot. nieznany, prywatne archiwum K. Prillowej, Muzeum Etnograficzne im. Marii Znamierowskiej Prüfferowej w Toruniu.

Mężczyzna ubrany w strój pałucki (widok z przodu): na głowie kapelusz rijok, biała koszula, czerwona jaka, granatowy żupan przepasany czerwonym pasem, białe świąteczne spodnie, buty skórzane z wysokimi cholewami, członek zespołu Regionalnego Pieśni i Tańca „Pałuki”, 2022 r., fot. Andrzej Kowalewski.

Mężczyzna ubrany w strój pałucki (widok z tyłu): na głowie kapelusz rijok i granatowy żupan przepasany czerwonym pasem, białe świąteczne spodnie, buty skórzane z wysokimi cholewami, członek zespołu Regionalnego Pieśni i Tańca „Pałuki”, 2022 r., fot. Andrzej Kowalewski

Męskie nakrycie głowy rijok ze zdobieniami, charakterystyczny dla regionu Pałuk, członek zespołu Regionalnego Pieśni i Tańca „Pałuki”, 2022 r., fot. Andrzej Kowalewski

Fragment przodu żupana, z ozdobnymi pasmanteryjnymi tasiemkami szamerowaniami, własność zespołu Regionalnego Pieśni i Tańca „Pałuki”, 2012 r., fot. Barbara Górka

Mężczyzna w czerwonej jace i kapelusz rijoku, członek kapeli zespołu Regionalnego Pieśni i Tańca „Pałuki”, 2022 r., fot. Andrzej Kowalewski

Plotki ozdoby ze słomy do męskiego kapelusza, noszone w czasie żniw, wyk. M. Bołka na Konkurs Sztuki Ludowej Pałuk w 2022 r., fot. Archiwum Szubińskiego Domu Kultury

Drewniana forma do butów, wyk. J. Glanc, 1900 r., okolice Pakości, forma użytkowana do 1910 r., ze zbiorów Muzeum Etnograficznego im. Marii Znamierowskiej-Prüfferowej w Toruniu, fot. Barbara Górka.

Józef Brzykcy (1870- 1952) w płaszczu - burce, Żędowo, fot. nieznany, z archiwum B. i R. Brzykcych

Pałuczanin Bocian w burce, wierzchnie ubranie męskie w stylu miejskim, 1958 r., fot. Ogierd Gałdyński, Archiwum Muzeum Etnograficznego im. Marii Znamierowskiej Prüfferowej w Toruniu.