Kaszkiet, podstawowe nakrycie głowy mężczyzny, Piotrkowskie, okres międzywojenny. Ze zbiorów Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi. Dobór zabytków i aranżacja na modelu A. Woźniak, fot. Wł. Pohorecki
Kaszkietem nazywano czapkę z okrągłą główką z tkaniny sukiennej w kolorze granatowym lub czarnym, ze skórzanym daszkiem i ozdobnym paskiem z guziczkami. Mężczyźni nosili też rogatywki z granatowego sukna. Rogatywka składała się z otoku pokrytego barankiem i wierzchu dzielącego się na cztery kwaterki.
Koszula męska, Piotrkowskie, okres międzywojenny. Ze zbiorów Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, fot. Wł. Pohorecki
Koszula z wykładem weszła w modę na początku XX wieku. Miała krój z tzw. półkarczkiem, długie rękawy, stojący kołnierzyk oraz wykład zapinany na lewym ramieniu lub na boku. Gors, czyli wykład zdobiono haftem białym, przeszywanym lub płaskim. Do zapinania kołnierzyka oraz mankietów używano porcelanowych guziczków.
Napierśnik zakładany na koszulę, Piotrkowskie, okres międzywojenny. Ze zbiorów Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, fot. Wł. Pohorecki
Z koszulami męskimi wiązały się napierśniki, czyli półkoszulki lniane lub z białego perkalu. Miały kształt wykładu ze stójką o wymiarach 34x23 cm lub 21x21 cm. Napierśniki zakładano na koszule w formie śliniaka – przodzika ozdobnego.
Biały haft przeszywany o wzorze zgeometryzowanym na napierśniku męskim, Piotrkowskie, okres międzywojenny. Ze zbiorów Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, fot. Wł. Pohorecki
Napierśniki ozdabiane były haftem o układzie pasowym , białym przeszywanym lub płaskim o wzorze zgeometryzowanym z motywami roślinnymi.
Kamizela – lejbik, Piotrkowskie, okres międzywojenny. Ze zbiorów Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, fot. Wł. Pohorecki
Krój kamizeli – lejbika składał się z trzech części: pleców i dwóch przodów. Plecy szyto zawsze z innego materiału niż przód. Lejbiki zapinano na guziczki, przeważnie w dwóch rzędach. Szyto je z tkanin granatowych, modrych, czarnych lub w dwukolorowe paski.
Sukmana biała, odmiana „wolborska”, Piotrkowskie, okres międzywojenny. Ze zbiorów Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi. Dobór zabytków i aranżacja na modelu A. Woźniak, fot. Wł. Pohorecki
Sukmana biała, zwana również „wolborską”, szyta była z dobrze wyprawionego folowanego sukna. Jej krój składał się ze stanu i spódnicy. Stan był dopasowany, a miejsca zszyć przykryte naszyciami w postaci ozdobnych, czarnych tasiemek. Stanowiąca dolną część spódnica była szyta z klinów i starannie sfałdowana. Kołnierz był wykładany, a rękawy zakończone mankietami. Z przodu sukmana była zapinana na tzw. potrzeby, które składały się z czarnego sznurka, czyli plotki, oraz drewnianych klocków.
Naszycia na sukmanie w postaci ozdobnych czarnych tasiemek, Piotrkowskie, okres międzywojenny. Ze zbiorów Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, fot. Wł. Pohorecki
Pas tkany na warsztacie, noszony do sukmany, Archiwum Etnograficzne Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, rys. M. Czurkowa
Sukmanę przewiązywano pasem. Pasy były samodziałowe, tkane na warsztacie, szerokości około 10 cm i długości około 4 m. Tło miały czerwone w różnokolorowe prążki. Wykończone były frędzlami z nitek osnowy. Obwiązywano się nimi parokrotnie w talii, zawiązywano w węzeł i końce spuszczano z jednego boku.