Mariola Domagała, fot. Mariusz Gruszka.

imię i nazwisko: Mariola Domagała

rok i miejsce urodzenia: 1975 r. Brenna

miejscowość/województwo zamieszkania/tworzenia: Drogomyśl, gm. Strumień, pow. cieszyński, woj. śląskie

region: Śląsk Cieszyński

dziedzina: hafciarstwo, krawiectwo

wykształcenie/wykonywany zawód/czym zajmuje się na co dzień: krawiec

Kontakt: tel. 731 731 823, e-mail:  folk.stroje@interia.pl, https://www.facebook.com/folkstroje/?locale=pl_PL 

Mariola Domagała mieszka w Drogomyślu, ale związana jest również z pobliską Pruchną. Jej babcia z Brennej była krawcową i choć nie szyła strojów, to jej wnuczka od najmłodszych lat przypatrywała się jej pracy i podejmowała pierwsze kroki w krawiectwie. Pani Mariola skończyła szkołę krawiecką w Skoczowie, a następnie pracowała jako krawcowa w Cieszynie, a później w Skoczowie, gdzie zajmowała się szyciem skórzanych kurtek.

Kiedy założyła swój zakład, zajmowała się szyciem sukienek i poprawkami krawieckimi, ale później skupiła się wyłącznie na strojach regionalnych i na hafcie komputerowym. Do szycia strojów namówiła ją również inna twórczyni ze Śląska Cieszyńskiego, Joanna Piechaczek.

Hafty na męskim stroju cieszyńskim, fot. Mariusz Gruszka.

Mariola Domagała specjalizuje się w szyciu męskiego stroju cieszyńskiego, ponieważ współcześni twórcy strojów na Śląsku Cieszyńskim starają się wyspecjalizować w tworzeniu określonych elementów. Strój męski szyty jest przez nią z odpowiedniego materiału  o dopasowanej kolorystyce i strukturze. Jego główną ozdobą są ręcznie wykonywane hafty oraz guziki, których łącznie w kamizelce i marynarce jest 48. Większość prac wykonuje ręcznie, a na uszycie jednego stroju potrzebuje około dwóch tygodni.

Szycie damskiego stroju cieszyńskiego jest bardziej skomplikowane, ponieważ zawiera więcej elementów. Najpierw przygotowuje projekt haftu – rysunek, który na każdej sukni jest inny. Następnie na podstawie tego rysunku wykonuje haft ręczny lub maszynowy. Jednakże aby zrobić haft maszynowy, należy go jeszcze raz zaprojektować tym razem przy użyciu dedykowanego programu do projektów haftów, czym zajmuje się mąż pani Marioli. Po wykonaniu haftu, żywotek jest przez nią zszywany i łączy się zresztą sukni. Aby strój był kompletny pani Mariola wykonuje przede wszystkim haftowany kabotek, a także fartuch i przeposkę (wstążkę), dopasowane rozmiarowo i kolorystycznie do sukni oraz chustę.

Kobiecy strój cieszyński z żywotkiem, przód, fot. Mariusz Gruszka

Kobiecy strój cieszyński z żywotkiem, tył,  fot. Mariusz Gruszka

Ważną częścią działalności pani Marioli jest haft komputerowy. Swoją pracę związaną z hafciarstwem zaczynała od odwiedzania starszych hafciarek, aby mimo nowoczesnej techniki, hafty na kabotkach wyglądały jak te wykonywane tradycyjnie. Dlatego najpierw należy wybrać wzór z oryginalnego eksponatu. Pani Mariola korzysta również z licznych publikacji dotyczących stroju Górali Beskidu Śląskiego i stroju cieszyńskiego, z których czepie wzory. Niektóre wzory i informacje dostarczają również sami klienci. Istotny jest też dobór odpowiedniego materiału, który nadaje się do haftu maszynowego. Kiedy haft (np. na kabotek) jest już gotowy, zszywany jest on z pozostałymi elementami koszuli. Klientki zamawiają u niej również kabotki z haftami kupionymi w metrażu w pasmanterii, ale twórczyni preferuje te, które wykona sama na maszynie. Dzięki temu są one spójne jeśli chodzi o wzór i kolorystykę.

Strój Górali Beskidu Śląskiego, fot. Mariusz Gruszka

Stroje zamawiają zarówno klienci indywidualni, jak i zespoły i chóry. Są to nie tylko grupy lokalne, jak Zespół Pieśni i Tańca Ziemi Cieszyńskiej im. Janiny Marcinkowej czy Zespół „Równica” z Ustronia, ale także takie Zespoły Pieśni i Tańca jak „Szczecinianie” oraz „Chorzów”, do których wykonała kilkadziesiąt kompletów. Mariola Domagała wykonuje również inne elementy strojów Górali Beskidu Śląskiego – zarówno męskie, jak i damskie w wersji tradycyjnej oraz przystosowanej do występów scenicznych.

Krawcowa ta nie tylko szyje nowe stroje, ale dokonuje również renowacji starych strojów, przyniesionych przez klientów. Posiada wiele własnych sukni cieszyńskich i czasami je zakłada podczas świąt rodzinnych czy kościelnych.

Prowadzi ponadto wypożyczalnię strojów cieszyńskich, ponieważ regionie jest duże zapotrzebowanie, gdyż ludzie chętnie ubierają się w strój na Boże Ciało, poświonckę (pamiątkę poświęcenia kościoła ewangelickiego), konfirmację, bierzmowanie, dożynki, wesela, konkursy gwary, śląskie bale. Wypożyczający muszą przyjechać wcześniej, aby dobrać odpowiedni rozmiar, czasami konieczne są drobne przeróbki.

Dziecięce stroje cieszyńskie, fot. Mariusz Gruszka

Oprócz szycia strojów w jej firmie można wykonać też różnego rodzaju hafty (komputerowe i ręczne). Mariola Domagała wykonywała już hafty stylizowane na stroje regionalne (hafty cieszyńskie, a także podhalańskie parzenice) na współczesnych ubraniach.

Jej firma Folk-Stroje w 2022 r. otrzymała tytuł „Orłów Krawiectwa”. 

     Bibliografia:

Domagała Mariola, https://www.emgok.pl/dziedzictwo-i-tworcy/drogomysl/domagala-mariola/

Folk-Stroje Mariola Domagała, https://www.facebook.com/folkstroje/?locale=pl_PL

Opracowanie: Tymoteusz Król